ในการพัฒนา Extension ด้วยภาษา AL (Application Language) บนแพลตฟอร์ม Dynamics 365 Business Central (D365BC) นักพัฒนาจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับคุณภาพของโค้ดในระยะยาว หนึ่งในแนวทางที่ช่วยให้โค้ดมีคุณภาพสูงคือการทำ Refactor หรือการปรับปรุงโครงสร้างของโค้ดเดิมให้ดีขึ้น

⚙️ Refactoring is essential to improving code readability, maintainability, and extensibility—without changing its output.

การ Refactor ไม่ได้หมายถึงการเปลี่ยนผลลัพธ์หรือหน้าที่การทำงานของโปรแกรม แต่เป็นการปรับโครงสร้างภายในของโค้ดให้มีความชัดเจนมากขึ้น ช่วยให้โค้ดอ่านง่าย แก้ไขได้สะดวก และพร้อมรองรับการต่อยอดในอนาคต โดยเฉพาะในภาษา AL ที่มักเกี่ยวข้องกับ Business Logic ที่ซับซ้อนและเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ

แนวคิดนี้มีบทบาทสำคัญต่อคุณภาพซอฟต์แวร์ ไม่ว่าจะเป็นในมุมของผู้พัฒนาใหม่ที่ต้องเข้าใจโค้ด หรือการดูแลระบบในระยะยาวโดยทีมเทคนิค

รูปแบบการใช้งาน Refactor ในภาษา AL

Refactor ใน AL มีหลายเทคนิคที่สามารถนำมาใช้ได้กับ Codeunit, Page, Report หรือแม้แต่ Enum/Interface โดยเฉพาะในโครงสร้างที่ต้องพัฒนาแบบ Extension

เทคนิคยอดนิยมที่ควรรู้

ตัวอย่างการ Refactor

การ Refactor ควรเริ่มจากปัญหาที่พบในโค้ดจริง ตัวอย่างนี้มาจากฟังก์ชันที่ใช้สร้างหรืออัปเดตข้อมูลในตาราง "Item Unit of Measure" ซึ่งถูกใช้กันอย่างแพร่หลายในการจัดการหน่วยสินค้าใน Business Central

โค้ดต้นฉบับ (Before Refactor)

procedure InsertItemUnitOfMeasure(pCode: Code[20]; pItemNo: Code[20]; QtyPerUOM: Decimal)
var
    ItemUOM, InsertItemUOM: Record "Item Unit of Measure";
    Item: Record Item;
    UnitofMeasure: Record "Unit of Measure";
begin
    if pCode = '' then
        Error('Unit of Measure Code cannot be empty.');

    if pItemNo = '' then
        Error('Item No. cannot be empty.');

    ItemUOM.Reset();
    ItemUOM.SetRange("Item No.", pItemNo);
    ItemUOM.SetRange(Code, pCode);
    if ItemUOM.FindFirst() then begin
        ItemUOM.Validate("Qty. per Unit of Measure", QtyPerUOM);
        ItemUOM.Modify();
    end else begin
        InsertItemUOM.Init();
        InsertItemUOM.Validate("Code", pCode);
        InsertItemUOM.Validate("Item No.", pItemNo);
        InsertItemUOM.Insert(true);
        InsertItemUOM.Validate("Qty. per Unit of Measure", QtyPerUOM);
        InsertItemUOM.Modify();
    end;
end;

โค้ดที่ผ่านการ Refactor (After Refactor)

 procedure InsertItemUnitOfMeasure(pCode: Code[20]; pItemNo: Code[20]; QtyPerUOM: Decimal)
    begin
        ValidateInput(pCode, pItemNo);

        if TryUpdateExistingUOM(pCode, pItemNo, QtyPerUOM) then
            exit;

        InsertNewItemUOM(pCode, pItemNo, QtyPerUOM);
    end;

    local procedure ValidateInput(pCode: Code[20]; pItemNo: Code[20])
    var
        Item: Record Item;
        UOM: Record "Unit of Measure";
    begin
        if pCode = '' then
            Error('Unit of Measure Code cannot be empty.');

        if pItemNo = '' then
            Error('Item No. cannot be empty.');
    end;

    local procedure TryUpdateExistingUOM(pCode: Code[20]; pItemNo: Code[20]; QtyPerUOM: Decimal): Boolean
    var
        ExistingUOM: Record "Item Unit of Measure";
    begin
        ExistingUOM.SetRange("Item No.", pItemNo);
        ExistingUOM.SetRange(Code, pCode);
        if ExistingUOM.FindFirst() then begin
            ExistingUOM.Validate("Qty. per Unit of Measure", QtyPerUOM);
            ExistingUOM.Modify();
            exit(true);
        end;

        exit(false);
    end;

    local procedure InsertNewItemUOM(pCode: Code[20]; pItemNo: Code[20]; QtyPerUOM: Decimal)
    var
        NewUOM: Record "Item Unit of Measure";
    begin
        NewUOM.Init();
        NewUOM.Validate("Item No.", pItemNo);
        NewUOM.Validate(Code, pCode);
        NewUOM.Validate("Qty. per Unit of Measure", QtyPerUOM);
        NewUOM.Insert(true);
    end;

สรุป (Summary)

การทำ Refactor ในภาษา AL Programming ไม่ใช่เพียงการจัดระเบียบโค้ดให้ดูดีขึ้นเท่านั้น แต่คือกระบวนการที่มีเป้าหมายเพื่อ

• เพิ่มความชัดเจน (Readability) ให้โค้ดอ่านง่าย เข้าใจไว
• ลดความซับซ้อน (Maintainability) แก้ไขและดูแลในระยะยาวได้ง่ายขึ้น
• รองรับการขยายฟีเจอร์ (Extensibility) ในอนาคตโดยไม่กระทบโค้ดเดิม
• ช่วยในการทดสอบ (Testability) โดยแยก Logic ออกเป็นฟังก์ชันย่อยได้

เมื่อโค้ดมีโครงสร้างที่ดีจากการ Refactor แล้ว จะช่วยให้สามารถพัฒนา ปรับปรุง และตรวจสอบคุณภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในระบบ Business Central ที่ต้องการความแม่นยำ เสถียร และสามารถต่อยอดได้ในทุกเวอร์ชันของ Extension.

Microsoft ได้เริ่มกระบวนการ housekeeping ภายใน Business Central โดยเฉพาะใน เวอร์ชัน 2025 Release Wave 1 (v26) ซึ่งมีการลบ table และ field จำนวนมากที่เคยถูก mark ว่า Obsolete::Removed มาแล้วตั้งแต่เวอร์ชันก่อนหน้า

การลบในครั้งนี้ไม่ได้เป็นแค่การลดขนาด database แต่เป็นส่วนหนึ่งของ วิสัยทัศน์ระยะยาว ที่มุ่งเน้นความเป็นระเบียบ ยืดหยุ่น และง่ายต่อการดูแลรักษาระบบ

รายการที่ถูกลบ (What’s deleted?)

• ลบ มากกว่า 150 tables และ fields
• มีผลกับ Base Application (W1 + Localized Apps) และ first-party apps ของ Microsoft
• ข้อมูลที่ถูกลบอยู่ในสถานะ Obsolete::Removed มานานกว่าหนึ่ง major release

📌 หมายเหตุจาก Microsoft

หากพบว่า File ID = 0 และ Field Name = * หมายถึงลบ ทุก field ภายใน table หรือ table extension และลบไฟล์ออกจาก repository ด้วย

เป้าหมายของการ clean-up

การลบครั้งนี้มีเป้าหมายที่ชัดเจน เพื่อสนับสนุน 3 แนวทางสำคัญของ roadmap Business Central

Clean-up Cycle

Microsoft ประกาศใช้ clean-up cycle ทุก ๆ 5 major releases
ซึ่งหมายความว่า object ที่อยู่ในสถานะ Obsolete::Removed เกิน 1 major version จะมีสิทธิ์ถูกลบใน release รอบถัดไป

ดูรายการทั้งหมดได้ที่นี่
👉 Deleted objects in BC 2025 Release Wave 1 (v26)

DecimalPlaces เป็น Property ใน AL Programming ที่ใช้กำหนดจำนวนตำแหน่งทศนิยมสำหรับการแสดงผลข้อมูลประเภท Decimal หรือจำนวนเงิน (Amount) ใน Page หรือ Field Properties โดยสามารถกำหนดได้ทั้งจำนวนทศนิยมขั้นต่ำ (Minimum) และสูงสุด (Maximum)

Syntax และรูปแบบการใช้งาน

รูปแบบของ DecimalPlaces มีดังนี้

DecimalPlaces = MinDecimals : MaxDecimals;

ตัวอย่าง

DecimalPlaces = 0 : 2;

ตัวอย่างนี้หมายความว่า

• จะแสดงตำแหน่งทศนิยมขั้นต่ำคือ 0 (ไม่มีจุดทศนิยม)
• จะแสดงตำแหน่งทศนิยมสูงสุดไม่เกิน 2 ตำแหน่ง

การใช้งานใน Field Properties

DecimalPlaces มักถูกใช้ใน Field บน Table หรือ Page เพื่อกำหนดรูปแบบการแสดงผลข้อมูล เช่น จำนวนเงิน หรือค่าคำนวณที่เกี่ยวข้องกับเลขทศนิยม

ตัวอย่างใน Table

table 50100 "Custom Table"
{
    fields
    {
        field(1; "Unit Price"; Decimal)
        {
            DecimalPlaces = 2 : 2;
        }
        field(2; "Discount Rate"; Decimal)
        {
            DecimalPlaces = 0 : 4;
        }
    }
}

ตัวอย่างใน Page

page 50100 "Custom Page"
{
    SourceTable = "Custom Table";
    layout
    {
        area(content)
        {
            field("Unit Price"; rec."Unit Price")
            {
                DecimalPlaces = 2 : 2;
            }
            field("Discount Rate"; rec."Discount Rate")
            {
                DecimalPlaces = 0 : 4;
            }
        }
    }
}

ในกรณีนี้ DecimalPlaces จะควบคุมการแสดงผลข้อมูลบน Page ที่เชื่อมต่อกับ Table ข้างต้น

ข้อจำกัด

• หากตั้ง MinDecimals และ MaxDecimals เท่ากัน ค่าใน Field จะไม่สามารถเปลี่ยนจำนวนทศนิยมได้
• ไม่สามารถใช้กับ Data Types อื่นนอกจาก Decimal

ใน Dynamics 365 Business Central, การตั้งค่า General Ledger Setup เป็นขั้นตอนสำคัญสำหรับการกำหนดค่าบัญชีแยกประเภททั่วไปขององค์กรของคุณ. บางครั้งองค์กรอาจต้องการซ่อนฟิลด์ Payment Method Code เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้ใช้บางคนเห็นหรือแก้ไขข้อมูลนี้ บทความนี้จะอธิบายวิธีการซ่อน Payment Method Code อย่างละเอียด พร้อมยกตัวอย่างการใช้งาน.

• ไปที่ไอคอน ค้นหา (รูปแว่นขยาย) ที่มุมบนขวา
• พิมพ์ “General Ledger Setup” และเลือกจากผลการค้นหา

ตั้งค่าฟิลด์ “Hide Payment Method Code”

ในหน้า General Ledger Setup ค้นหาฟิลด์ “Hide Payment Method Code”

ตั้งค่าเป็น False หรือ No เพื่อแสดงฟิลด์ “Payment Method Code” ตามปกติ

ตัวอย่างเอกสาร Sales Order

ตัวอย่างเอกสาร Purchase Order

ตั้งค่าเป็น True หรือ Yes เพื่อซ่อนฟิลด์ “Payment Method Code” จากหน้าเพจและเอกสารต่าง ๆ

ตัวอย่างเอกสาร Sales Order

ตัวอย่างการทำงาน Source Code หน้า Sales Order

ตัวอย่างเอกสาร Purchase Order

ตัวอย่างการทำงาน Source Code หน้า Purchase Order

สรุป

ฟิลด์ “Hide Payment Method Code” ในหน้า General Ledger Setup ถูกใช้เพื่อควบคุมการแสดงผลของฟิลด์ “Payment Method Code” ภายในระบบ การตั้งค่านี้ช่วยให้คุณสามารถปรับแต่งการทำงานของระบบให้เหมาะสมกับความต้องการขององค์กร ลดความซับซ้อน และป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากการป้อนข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง